U ontvangt deze informatie omdat uw arts/verpleegkundig specialist u rivastigmine of galantamine heeft voorgeschreven. Galantamine en rivastigmine zijn cholinesteraseremmers en schrijven wij voor aan patiënten met een lichte of matige vorm van Alzheimer dementie en soms aan patiënten met een Parkinsondementie of Lewy body dementie.

De werking van de medicijnen

Dementie is een hersenziekte. Er is nog geen medicijn gevonden om deze ziekte te genezen. Wel kunnen medicijnen het proces dat leidt tot dementie vertragen. De medicijnen werken niet bij iedereen en maar voor een beperkte tijd. Het is vooraf niet te bepalen bij wie en hoelang de medicijnen werkzaam zijn.

De medicijnen tegen dementie werken vooral op het gebied van de cognitieve functies, hiermee bedoelen we o.a: het geheugen, denken, taalgebruik en handelen. Ook kunnen ze uw dagelijks functioneren verbeteren, zoals de omgang met geld, telefoneren, koken, schoonmaken en de lichamelijke verzorging. Ook zijn er aanwijzingen dat deze medicijnen soms gedragsproblemen verminderen. De medicijnen genezen de dementie niet, maar kunnen alleen de gevolgen van de ziekte tijdelijk beperken.

Hoe gebruikt u de medicijnen?

Om het lichaam te laten wennen aan galantamine of rivastigmine, schrijven wij deze voor volgens een opbouwschema. Uw arts kan, indien nodig, van deze schema’s afwijken. Soms schrijven wij cholinesteraseremmers ook voor tijdens een acute verwardheid (delirium).

Rivastigmine (pleister)

De pleister zorgt ervoor dat het medicijn gedurende 24 uur gereguleerd door het lichaam wordt opgenomen via uw huid. De startdosis is 4,6 mg/24 uur. Na vier weken wordt de pleister vervangen door 9,5 mg/24 uur. Let bij het gebruik van de pleister op de volgende punten:

• Plak de pleister op een gezonde huid waar geen wondjes, uitslag of irritaties zitten.
• Zorg ervoor dat de huid schoon, droog en onbehaard is (scheren mag, maar niet op de dag van plakken) en niet vlak ervoor ingesmeerd is met olie, poeder, crème of lotion. U kunt deze producten wel na het plakken van de pleister gebruiken. U mag ook gewoon onder de douche of in bad gaan met de pleister, maar het beste is om te douchen vlak voor de pleister vernieuwd wordt. Als hij er dan af gaat, is het niet zo erg.
• Verwissel de pleister iedere dag rond hetzelfde tijdstip. Maak de verpakking pas open net voordat de pleister wordt opgeplakt. Omdat er onder de pleister een actieve stof door uw huid gaat, kan uw huid een reactie vertonen, zoals roodheid of jeuk. Deze reactie is zichtbaar wanneer de pleister na 24 uur wordt verwijderd. Uw huid moet hiervan ongeveer twee weken herstellen. Het is daarom belangrijk dat de volgende pleisters elke dag de komende twee weken op andere plaatsen geplakt worden. Plak de pleisters op de zijkant van uw bovenarmen, op uw rug en op uw (onbehaarde) borst.
• s het gebied met roodheid veel groter dan de pleister en constant aanwezig of heeft u last van jeuk, neemt u dan contact op met de geriatrieverpleegkundige.
• Als u de pleister verwijdert, houdt u de huid strak en trekt u één rand van de pleister voorzichtig omhoog. Trek dan zachtjes de pleister van uw huid. Plak daarna de nieuwe pleister op een andere plek en was uw handen met water en zeep. Raak uw ogen niet aan voordat u uw handen heeft gewassen.

Rivastigmine (tabletten)

Als u tabletten krijgt, neemt u deze twee keer per dag bij of direct ná het eten in. De startdosis is twee keer per dag1,5 mg. Als u deze dosering na vier weken goed verdraagt, wordt de dosis verhoogd tot twee keer per dag3 mg. Gaat dit ook goed, dan wordt de dosis verder verhoogd tot 4,5 mg en vervolgens tot 6 mg (twee keer per dag). De dosering waarbij goede effecten zijn gevonden, is 6 tot 12 mg per dag.

Galantamine (tabletten)

Krijgt u galantaminetabletten, dan neemt u deze één keer per dag in bij of direct ná het eten, bij voorkeur in de ochtend. De tabletten zorgen ervoor dat het medicijn gedurende 24 uur gereguleerd door het lichaam wordt opgenomen. De startdosis is 8 mg. Als u deze dosering na vier weken goed verdraagt, wordt deze verhoogd naar 16 mg. Gaat dit ook goed, dan wordt de dosering weer na 4 weken verhoogd naar 24 mg per dag. De dosering waarbij gunstige effecten zijn gevonden is 16 tot 24 mg per dag.

Mogelijke bijwerkingen

Geen enkel medicijn is zonder bijwerkingen, ook deze geneesmiddelen niet. Bijwerkingen treden meestal op bij de start van de medicatie en tussentijdse verhogingen van de dosering. Veelvoorkomende bijwerkingen tijdens het gebruik van rivastigmine en galantamine zijn: misselijkheid, overgeven, een ‘vol gevoel’ hebben en hierdoor minder eten, gewichtsverlies en duizeligheid. Andere mogelijke bijwerkingen zijn: slaperigheid, irritatie, verwarring, hoofdpijn, vermoeidheid, meer transpiratie, slapeloosheid en somberheid. De pleister kan soms huidirritatie geven. Verdere informatie over bijwerkingen kunt u in de bijsluiter vinden.
Bij vervelende bijwerkingen kan de arts in eerste instantie besluiten de dosering te verlagen en indien dit onvoldoende helpt, zal de medicatie gestopt worden.

Regelmatige controles

Nadat u met de medicatie bent gestart controleren wij u regelmatig op de polikliniek. De ene keer komt u bij de geriater/verpleegkundig specialist, de andere keer bij de geriatrieverpleegkundige. We nemen vragenlijsten met u door, nemen testen af, bepalen uw polsfrequentie en bloeddruk en meten uw gewicht. Na één tot anderhalf jaar evalueren wij samen met u of wij met de behandeling moeten doorgaan en/of u verder gecontroleerd kunt worden bij de huisarts.

Het is goed als u altijd met een - bij voorkeur dezelfde - mantelzorger (partner, kind, kennis) naar de controles kunt komen. Het is belangrijk dat u bij elke controle een actueel medicatieoverzicht meebrengt. Als u een bril of gehoorapparaat heeft, neemt u die dan ook mee.

Wanneer kunt u stoppen met de medicijnen?

Deze medicijnen zijn niet bij iedereen werkzaam. Daarom is het belangrijk dat uw arts voorafgaand aan de behandeling met u en uw begeleider heeft besproken wanneer de behandeling moet stoppen.
Dit kan nodig zijn bij:

• Achteruitgang van de algehele conditie of een gewichtsverlies van meer dan 10% t.o.v. het aanvangsgewicht;
• Het ontstaan van ernstige bijwerkingen;
• Hartritmestoornissen;
• Onvoldoende therapietrouw;
• Ernstige achteruitgang van uw geheugen, gedrag of dagelijks functioneren.

Bij een spoedgeval kunt u buiten kantooruren contact opnemen met de huisartsendienst. Wanneer u erge last van bijwerkingen heeft na de start met de medicatie in het weekend/avond/nacht, kunt u direct stoppen met het gebruik van het medicijn. Wij verzoeken u dan wel zodra mogelijk contact op te nemen met de poli tijdens kantooruren.