U ontvangt deze informatie, omdat uw baby op dit moment op de kinderafdeling ligt. Omdat het eten en/of drinken nog lastig is voor uw baby is de logopedist betrokken.

Preverbale logopedie

Wij zijn logopedisten gespecialiseerd in voedingsproblemen bij baby’s en jonge kinderen. Dit wordt preverbale logopedie genoemd. Als een pasgeboren baby goed drinkt, verloopt dit volgens een vast ritme van zuigen, slikken en ademen. Soms is deze coördinatie van zuigen, slikken en ademen lastig bijvoorbeeld omdat uw baby erg ziek is, te vroeg of te licht geboren is. In zo’n situatie is het belangrijk om uw baby zoveel mogelijk te helpen bij het drinken. De logopedist kan u daarbij helpen en gerichte adviezen geven over het drinken. Het eten van de lepel of het eten van vaste voeding kan (tijdelijk) ook lastig zijn wanneer uw kindje ziek is. Ook hierbij kan de logopedist adviezen geven.

De baby van 0 tot 4 maanden: drinken uit de fles of borst

Het drinken uit de fles of borst kan voor een jonge baby nog erg inspannend zijn. Het drinken kan daarom het best op een goed moment geoefend worden. Maar wat is dan het goede moment om het drinken te oefenen?

• Uw baby moet hongerig zijn dus de voedingen moeten niet te dicht op elkaar zitten.
• Indien uw baby aan de monitor ligt, moet de hartslag, de ademhaling en het zuurstofgehalte stabiel zijn. De verpleegkundige leest dit af van de monitor en geeft u advies.
• Uw baby moet wakker en alert zijn.
• Uw baby laat happende en zoekende bewegingen zien als u met uw vinger over de wang richting de lippen strijkt;
• Uw baby oogt ontspannen. Hij ligt in uw arm of op een kussen met licht opgetrokken benen. De handjes liggen voor de borst of bij de mond.

Indien bovenstaande punten van toepassing zijn, is uw baby ‘voedingsgereed’. Alleen wanneer een baby voedingsgereed is, zal de juiste drinktechniek tot stand komen en zal het drinken een positieve ervaring zijn. Als uw baby voedingsgereed is, probeer dan zo snel mogelijk te starten met de voeding. Laat tijdig voeding warm zetten zodat u en de baby hier niet meer op hoeven te wachten.
 
De eerste paar levensmaanden drinkt een baby met behulp van voedingsreflexen. Er is namelijk nog geen willekeurige motoriek ontwikkeld. Wanneer de baby reflexmatig drinkt, worden er al wel motorische patronen ingeslepen, oftewel geautomatiseerd. Deze motorische patronen heeft de baby nodig wanneer de voedingsreflexen na een paar maanden duidelijk afnemen.
Wanneer de baby vaak slordig en a-ritmisch drinkt, zal het slordige drinken inslijpen en automatiseren. Dat is niet de bedoeling. Als dit toch gebeurt, ontstaan er voedingsproblemen rond de leeftijd van 2 à 3 maanden. De baby kan dan niet goed uit de fles drinken. Als uw baby ritmisch leert drinken, hoeft u hier niet bang voor te zijn. Observeer tijdens een voeding hoe uw baby drinkt en kijk niet naar de gedronken hoeveelheden.

De logopedist zal u voorlichting geven over de ontwikkeling van het drinken en het herkennen van de lichaamstaal van uw baby. Zij zal tevens adviezen geven over:

• voedingshouding
• de juiste fles of speen
• wat te doen bij ademhalingsmoeilijkheden, morsen of verslikken.

Pageboren baby’s, kunnen nog moeite hebben met de coördinatie van zuigen, slikken en ademen. Hierdoor kunnen ze zich sneller verslikken. Dit kan ook gebeuren wanneer het gaatje van de speen te groot is. Om verslikken te voorkomen, worden baby’s vaak in zijligging op een kussen gelegd. Indien er te veel melk uit de speen komt, kan de melk makkelijk via de mondhoek uit de mond lopen. Op onderstaande foto ziet u hoe u de baby neer kun leggen.


Als uw baby erg klokkend drinkt en zich ondanks de zijligging makkelijk verslikt, kan het zijn dat het gaatje van de speen te groot is. Uw baby kan de hoeveelheid melk die uit de fles komt, nog niet goed wegslikken. Het gebruiken van een speen met een kleiner gaatje, zoals de prematurenspeen van Dr Browns, kan dan een oplossing zijn.
In sommige gevallen zal de logopedist u ook adviseren om korte pauzes in te lassen tijdens het drinken. De speen blijft in de mond maar de fles wordt even naar beneden afgebogen. Hierdoor is de speen leeg en kan de baby op adem komen. U hoeft niet bang te zijn dan uw baby lucht in slikt en daardoor krampjes krijgt. De baby slikt alleen als er voeding in de mond komt of nog in de mond zit. Wanneer de baby merkt dat er alleen lucht komt, zal hij niet slikken.

De baby ouder dan 4 maanden

Vanaf ongeveer 4 maanden mag er geoefend worden met eten van een lepeltje. In het begin is het heel normaal dat uw baby zijn mond nog niet (goed) opent, de voeding naar buiten duwt met zijn tong of af en toe kokhalst. Gemiddeld genomen duurt het leren eten van de lepel 6 weken.
Indien uw baby veel weerstand vertoont bij het aanbieden van de lepel of heel veel kokhalst en spuugt bij lepelvoeding, kan de logopedist meekijken met een voeding.
Een papje gemaakt van melk en rijstebloem of wat glad gepureerde groenten, is heel geschikt om te gebruiken als eerste oefenhapjes. Een smalle, platte lepel van plastic is voor uw baby het fijnst om mee te oefenen. Zie de foto hieronder.
Als uw baby de vaardigheid om goed van een lepel te eten na een aantal weken beheerst, kunt u de glad gepureerde voeding dikker of minder glad maken.


Voorbeeld van plastic lepeltje om mee te oefenen.

Vanaf ongeveer 6-7 maanden mag uw baby gaan oefenen met vaste voeding. Een babykoek of maisstick die makkelijk zacht wordt in de mond, is het makkelijkst om mee te beginnen. Stukjes brood zonder korst zijn plakkeriger en daarom moeilijker voor uw baby om weg te slikken. Ook bij het oefenen van vaste voeding is het normaal dat uw baby de voeding soms uit de mond duwt of af en toe kokhalst. De baby moet wennen aan de nieuwe structuren. Het kokhalsreflex zal gedurende het eerste levensjaar steeds minder snel optreden. Ook hierbij geldt dat het raadzaam is om een preverbaal logopedist te raadplegen, indien het kokhalzen heel heftig is of uw baby heel veel weerstand laat zien bij het aanbieden van vaste voeding.

Het is goed om u te realiseren dat een zieke baby in veel gevallen minder behoefte heeft aan voeding. Uw baby voelt zich waarschijnlijk niet lekker en heeft minder zin/trek om te eten. De baby’s hebben in deze situatie ook minder behoefte om nieuwe dingen te oefenen of te proberen; ze eten en drinken het liefst dingen die ze al kennen en wat goed gaat.
Het belangrijkste in het ziekenhuis is dat uw baby weer opknapt en dat hij voldoende vocht/voeding binnenkrijgt om beter te worden. Het is dan van minder groot belang welke voeding dat is.

Ontslag naar huis

De kinderarts beslist wanneer uw baby naar huis mag. Bij pasgeboren baby’s is het van belang dat de drinktechniek voldoende ontwikkeld is. De logopedist beoordeelt dit en geeft een advies aan de kinderarts. Als uw baby met sondevoeding naar huis gaat of met aanpassingen drinkt, wordt er in de thuissituatie ook logopedie geboden. Bij oudere baby’s die moeite blijven houden met eten en drinken, kan er ook een logopedist na ontslag ingezet worden. U krijgt dan van de arts een verwijzing mee naar huis en wij zullen u een adres van een preverbaal logopedist bij u in de buurt geven.

Tot slot

Mocht u vragen hebben, neem dan gerust contact met ons op. Wij zijn van maandag t/m vrijdag aanwezig en kunnen op korte termijn bij u langskomen. U kunt de verpleegkundige vragen ons te bellen.