U ontvangt deze informatie, omdat uw kind een licht traumatisch hoofd- en/of hersenletsel heeft opgelopen door een ongeval (trauma) of een klap tegen het hoofd. In deze folder leest u over de mogelijke gevolgen van een trauma aan het hoofd en/of de hersenen. Ook kunt u de adviezen die de arts u al heeft gegeven nog eens rustig nalezen.

Licht traumatisch hersenletsel

Bij licht traumatisch hersenletsel worden de hersenen voor korte tijd letterlijk “door elkaar geschud” en treedt een kortdurend bewustzijnsverlies en/of geheugenverlies op. Het bewustzijnsverlies kan enkele seconden tot maximaal dertig minuten duren.

Licht traumatisch hoofdletsel

Als er geen bewustzijnsveranderingen bij het letsel zijn opgetreden is er alleen sprake van hoofdletsel. De klachten die bij hoofdletsel optreden zijn vaak veel minder ernstig dan bij hersenletsel.

Geheugenverlies bij hersenletsel

Soms kan een kind zich na een trauma niets meer van voor en tijdens het ongeval herinneren. Meestal komen de herinneringen van vlak voor het ongeval wel weer terug. Omdat de hersenen na het ongeluk even niets meer opslaan, kunnen kinderen niets herinneren van de gebeurtenissen van vlak na het ongeluk. Deze vorm van geheugenverlies noemen we „posttraumatisch geheugenverlies (ook wel PTA genoemd). Hoe ernstiger het traumatisch hersenletsel, hoe langer het bewustzijnsverlies en de PTA duren.

Verschijnselen in de eerste 24 uur

Hoewel een licht traumatisch hoofd- en/ of hersenletsel een relatief onschuldige aandoening is, komt het heel soms voor dat er tijdens de eerste 24 uur gevaarlijke complicaties optreden. Tegenwoordig kunnen artsen goed voorspellen bij welke patiënten deze complicaties mogelijk optreden. Op het moment dat uw kind van de behandelend arts naar huis mag, kunt u er van uitgaan dat het risico op een ernstige complicatie vrijwel uitgesloten is.

Wekadvies voor kinderen tot en met 5 jaar die direct naar huis gaan

Om een eventuele complicatie bij uw kind snel te kunnen herkennen, adviseren wij u uw kind de eerste 24 uur na het ongeval om de 1 à 2 uur te wekken, zowel overdag als 's nachts. Het is belangrijk dat u hierbij op een aantal dingen let:

• Is uw kind aanspreekbaar (luistert het echt?)
• Weet uw kind nog waar hij/ zij is? Als uw kind wat jonger is: reageert het zoals altijd?

Wordt uw kind anders dan anders wakker of reageert het niet zoals normaal? Neem dan direct contact op met de dienstdoende huisarts. In noodgevallen kunnen u ook de ambulancedienst bellen (112).

Verschijnselen tijdens de eerste dagen

Een licht traumatisch hoofd- en/ of hersenletsel gaat meestal voorbij zonder restverschijnselen. In de eerste dagen of weken na het trauma hebben veel patiënten last van posttraumatische klachten. Dit zijn klachten die optreden na het meemaken van een trauma. Dit is normaal en meestal niets om u zorgen over te maken. Leg uw kind dan ook uit dat het klachten kan krijgen en dat dit heel normaal is.
De ernst van de klachten neemt vaak spontaan af. Een kleine groep patiënten blijft langer dan zes maanden last houden van deze klachten.

Klachten tijdens de eerste dagen

Hieronder volgt een overzicht van verschijnselen waar uw kind nog enige tijd last van kan hebben:

Jonge kinderen

• geïrriteerdheid
• trager reageren
• meer slapen dan anders.

Oudere kinderen

• hoofdpijn
• duizeligheid
• wazig zien
• tragere verwerking van informatie
• geheugen- en concentratieproblemen
• moeite met aandachts- en inspanningstaken
• sneller vermoeid zijn, slaperigheid
• sneller geïrriteerd zijn
• overgevoeligheid voor licht en geluid
• oorsuizen en gehoorverlies.

In deze periode is bedrust niet nodig maar is het wel verstandig het wat rustig aan te doen.

Wat uw kind wel en niet mag doen

Om te voorkomen dat uw kind in de komende periode meer klachten krijgt of dat bestaande klachten erger worden vindt u hieronder enkele adviezen.

Adviezen voor de eerste dagen na thuiskomst

• Uw kind hoeft niet de hele dag op bed te blijven liggen. Bouw de tijd in bed rustig af zodat uw kind binnen enkele dagen weer volledig op de been is.
• Laat uw kind niet te veel televisie kijken, computeren en videospelletjes spelen.
• Geef uw kind geen aspirine (paracetamol mag wel)

• U kunt in de eerste dagen uw kind paracetamol geven tegen de pijn. Houdt u zich aan de dosering in de bijsluiter. Door de pijn voldoende te onderdrukken kan uw kind overdag zo normaal mogelijk functioneren en 's nachts goed slapen.

Adviezen voor op de lange termijn

Kinderen kunnen, nadat ze licht traumatisch hoofd- en/of hersenletsel op hebben gelopen, het beste zelf aangeven of ze weer in staat zijn om (buiten) te gaan spelen of sporten. Het enige gevaar kan zijn, dat kinderen weer activiteiten gaan ondernemen waarbij de kans bestaat dat het hoofd opnieuw wordt gestoten, bijvoorbeeld bij het koppen van een voetbal en andere balspelen!

Ook als uw kind nog klachten heeft, kan het op zich geen kwaad om uw kind weer naar school of het dagverblijf te laten gaan. Er is nooit aangetoond dat schoolwerk klachten of het langer aanwezig zijn van klachten tot gevolg heeft. Het is wel begrijpelijk dat kinderen die met klachten naar school/dagverblijf gaan extra vermoeid kunnen zijn. U kunt uw kind in dit geval in de beginperiode halve dagen laten gaan.

Klachten op lange termijn

De ernst van de klachten neemt meestal spontaan af, maar bij een kleine groep patiënten kunnen de klachten langer dan zes maanden blijven bestaan. Mogelijke lange termijngevolgen zijn:

Lichamelijke klachten

• hoofdpijn
• overgevoelig voor licht/geluid
• duizeligheid, evenwichtsproblemen
• vermoeid
• slaapproblemen
• verminderde reuk of smaak

Problemen met gedrag en emoties

• prikkelbaar
• impulsief
• labiel en last van stemmingswisselingen
• gebrek aan initiatief

Problemen met denken

• aandachts- en concentratieproblemen
• geheugenproblemen
• problemen met plannen en het verrichten van activiteiten.

Wat kunt u doen als de klachten langer dan zes maanden aanhouden?

Bij aanhoudende klachten (langer dan zes maanden) adviseren wij u uw huisarts en/of zo nodig een neuroloog te raadplegen. Er wordt dan bekeken of (neuropsychologisch) onderzoek naar de aard van de klachten nodig is.

Ontwikkelingsproblemen

Bezoekt u na het trauma met uw kind een arts? Zeg dan altijd dat uw kind licht traumatisch hoofd- en/of hersenletsel heeft opgelopen, zelfs als het al een paar jaar geleden is! Uw arts houdt hier dan rekening mee.

De hersenen van jonge kinderen zijn namelijk nog volop in ontwikkeling. Als deze kinderen licht traumatisch hoofd- en/of hersenletsel oplopen kunnen de gevolgen pas jaren later merkbaar zijn.

Sommige hersenfuncties zijn nog niet volledig ontwikkeld. Het is mogelijk dat de hersenen zich niet helemaal optimaal kunnen ontwikkelen zoals ze dat zouden hebben gedaan als het kind geen letsel had opgelopen. Als er dan in de tienerjaren of nog later, problemen met denken en gedrag tot uiting komen kan de oorzaak mogelijk het licht traumatisch hoofd- en/of hersenletsel zijn.

Wanneer contact opnemen?

In de volgende gevallen dient u direct weer contact op te nemen met uw arts:

• in de eerste dagen of weken een snelle verslechtering van de toestand
• forse toename van hoofdpijn
• herhaaldelijk braken
• verwardheid
• sufheid (uw kind is dan moeilijk te wekken).

Wie kunt u bellen?

In geval van nood kunt u overdag bellen met de poli Neurologie 015 - 260 37 51 of de Kinderpoli 015 - 260 36 90. Buiten kantoortijden kunt u de Spoedeisende Hulp bellen. Is de nood erg hoog dan kunt u natuurlijk altijd de ambulancedienst bellen 112.