Heeft u een vorm van trombose (doorgemaakt)? Of heeft u een verhoogd risico op het ontwikkelen van trombose? In dat geval krijgt u antistollingsmedicatie voorgeschreven om de trombose te behandelen of te voorkomen.
Antistollingsmedicatie zorgt ervoor dat uw bloed minder snel stolt. Hierdoor neemt de kans op trombose af. In het geval van een bestaande trombose zorgen deze middelen ervoor dat er geen nieuwe stolsels vormen en het bestaande stolsel niet groter wordt. Antistollingsmedicatie lost het stolsel dus niet op. Dat doet uw lichaam zelf. Hier gaan echter enkele weken tot maanden overheen.

Risico’s van de behandeling met antistollingsmiddelen

Antistollingsmiddelen zorgen ervoor dat uw bloed minder snel stolt. Hierdoor neemt de kans op een trombose af. Tegelijkertijd zorgt die tragere bloedstolling ervoor dat u makkelijker bloedt. De antistollingsmedicatie veroorzaakt geen bloeding, maar als er een wond is dan zal deze langer en heviger bloeden dan bij iemand die deze middelen niet gebruikt. Om te voorkomen dat eventuele bloedingen ernstige schade geven, is het belangrijk dat u alarmsignalen bij bloedingen kent. Neem direct contact op met uw behandelend specialist of huisarts en indien van toepassing de trombosedienst als:

• Uw urine roodgekleurd is.
• Uw ontlasting gitzwart ziet.
• U uitvalsverschijnselen krijgt, bijvoorbeeld als u uw arm of been plotseling niet meer goed kunt bewegen.
• U plotseling ontstane, hevige pijn heeft, bijvoorbeeld in uw buik.
• U een blauwe plek heeft die groter is dan een bierviltje.
• U plotseling meer dan vijf blauwe plekken heeft, zonder dat daar een aanwijsbare oorzaak voor is.
• U een bloedneus heeft, die langer dan 30 minuten aanhoudt.
• U bloed ophoest of braakt

Antistolling in combinatie met andere geneesmiddelen

Een aantal geneesmiddelen kunnen de werking van antistollingsmedicatie beïnvloeden. Ze kunnen het effect versterken of juist tegenwerken. Het is daarom heel belangrijk dat u bij de apotheek, uw behandelend arts en indien van toepassing bij de trombosedienst altijd uw actuele geneesmiddelen meldt. Dit geldt ook voor de geneesmiddelen die u bij de drogist koopt. Gebruik deze niet totdat u zeker weet dat het veilig kan worden gebruikt in combinatie met uw antistollingsmedicatie. Meld het ook als u stopt met het gebruik van een geneesmiddel.

Medische ingrepen tijdens uw antistollingsbehandeling

Mocht u gedurende uw antistollingsbehandeling een (tandheelkundige) ingreep moeten ondergaan, meld dan altijd dat u antistollingsmedicatie gebruikt. Voor sommige ingrepen kan het nodig zijn uw medicatie enige tijd te stoppen om een bloeding te voorkomen. Indien u onder behandeling bent van de trombosedienst, meld dan ook aan hen dat en wanneer u een ingreep ondergaat. De trombosedienst zal zo nodig uw schema aanpassen.

Antistolling en sporten

Sporten of bewegen is vaak gunstig. Het verlaagt de kans op trombose en levert veel andere gezondheidswinst op, zoals een verlaging van de bloeddruk en een kleinere kans op botontkalking. Tijdens de antistollingsbehandeling is wel voorzichtigheid geboden bij sporten die het risico op een bloeding verhogen. Dit geldt voor alle sporten waarbij het risico op een ongeval verhoogd is.
Wat betreft contactsporten worden sporten als boksen en judo afgeraden. Daarnaast wordt ook specifiek (diepzee)duiken en bergbeklimmen boven de 2500 meter ontraden. Bij duiken is het namelijk zo dat u al op 5 meter diepte een risico heeft op oog- en oorbloedingen. U mag wel snorkelen aan de oppervlakte, tot een maximale diepte van 3 meter.

Soorten antistolling

Er zijn veel verschillende soorten antistollingsmiddelen. Afhankelijk van de reden voor antistolling, de nierfunctie en de andere medicatie die u gebruikt, wordt gekozen welk middel of middelen u nodig heeft. Globaal kunnen we de antistollingsmiddelen in vier categorieën indelen:

• Vitamine K-antagonisten (VKA) - (Acenocoumarol, Fenprocoumon)
• Directe Orale Anticoagulantia (DOAC) - (Apixaban, Dabigatran, Edoxaban, Rivaroxaban)
• Laagmoleculaire Gewichtsheparines (LMWH) - (Tinzaparine, Nadroparine, Enoxaparine, Dalteparine)
• Bloedplaatjesremmers/trombocytenaggregatieremmers - (Acetylsalicylzuur, Carbasalaatcalcium, Clopidogrel, Dipyridamol, Ticagrelor, Prasugrel)

In deze folder richten we ons specifiek op de Laagmoleculaire Gewichtsheparines. Wenst u meer informatie omtrent een van de andere groepen? Dan verwijzen we u graag naar de specifieke folder omtrent dat middel.

Laagmoleculaire Gewichtsheparines (LMWH’s)

Nadroparine (Fraxiparine®/Fraxodi®) /Tinzaparine (Innohep®)/ Enoxaparine (Clexane®)/Dalteparine (Fragmin®)

Laagmoleculaire Gewichtsheparines, oftewel LMWH's, zijn antistollingsmiddelen in de vorm van spuitjes. U kunt deze spuitjes onder uw huid (laten) toedienen. Uw arts bepaalt de dosering van de LMWH die u moet krijgen aan de hand van uw gewicht. LMWH vertraagt de tijd tot stolling van het bloed.
Wilt u graag nog eens zien hoe de spuitjes toegediend moeten worden, dan kunt u onderstaande QR-code scannen om hierover een filmpje te bekijken.

Wanneer worden LMWH-spuitjes voorgeschreven?

LMWH-spuitjes zijn direct werkzaam en werken kort (24 uur). Dat kan een voordeel zijn om voor een kortere periode de kans op trombose te verkleinen. Ook in het geval van een zwangerschap heeft deze vorm van antistollingsmiddelen de voorkeur.
U krijgt LMWH-spuitjes voorgeschreven als u:

• Een operatie moet ondergaan.
• Een periode bedrust moet houden.
• Zwanger bent en trombose heeft of een verhoogd risico op trombose heeft.
• Net een trombose of een embolie heeft gehad en nog niet stabiel bent ingesteld op de tabletten van de trombosedienst.
• Tijdelijk uw andere antistollingsmiddelen moet staken in verband met een operatie of andere ingreep. De behandeling met de spuitjes dient dan als 'overbrugging' tot u uw eigen antistollingsmiddelen weer mag gebruiken.

Daarnaast worden LMWH-spuitjes vaak gebruikt wanneer er sprake is van zowel trombose als een actieve kanker. Mensen met kanker zijn soms moeilijker stabiel in te stellen op andere antistollingsgeneesmiddelen. Dan is een behandeling met LMWH-spuitjes een beter alternatief, zeker in de eerste maanden na de diagnose trombose.

Overbrugging

Er zijn twee mogelijke situaties waarin gekozen wordt voor overbrugging met LMWH:

Situatie 1

U heeft net een trombose gehad. De arts heeft u tegelijk met Acenocoumarol/Fenprocoumon de LMWH-spuitjes voorgeschreven. De spuitjes geven directe bescherming tegen het verder groeien van het stolsel. De Acenocoumarol/Fenprocoumon geven u die bescherming ook, echter het effect hiervan begint niet meteen. Het duurt enige tijd voordat u optimaal bent ingesteld. Zodra u wel stabiel bent ingesteld op Acenocoumarol of Fenprocoumon, vertelt de trombosedienst u dat u mag stoppen met de LMWH-spuitjes. Stop de behandeling met de spuitjes nooit zelf. Heeft u een trombose en schrijft de arts u Edoxaban voor? Dan krijgt u de eerste vijf dagen LMWH-spuitjes, voordat u kunt beginnen met de Edoxaban.

Situatie 2

U wordt behandeld met een ander antistollingsmiddel en u moet een ingreep ondergaan. Daarom heeft de arts u gevraagd om uw antistollingsmiddel enkele dagen voor de ingreep te stoppen. Wanneer u een hoog tromboserisico heeft, dan schrijft de arts u ter vervanging van de tabletten tijdelijk LMWH-spuitjes voor, tot de dag voorafgaand aan de ingreep, zodat het tromboserisico minimaal is. De LMWH-spuitjes zijn sneller uitgewerkt, waardoor de kans op bloedingen rondom de ingreep kleiner wordt. Uw gebruikelijke antistollingsbehandeling wordt dus overbrugd met deze LMWH-spuitjes. Na de ingreep gebruikt u de spuitjes nog een tijdje samen met uw normale antistollingsmiddelen. Zodra uw INR stabiel is ingesteld, zal de trombosedienst aangeven dat u mag stoppen met de spuitjes. Stop de behandeling met de spuitjes nooit zelf.

Wat te doen als u vergeten bent uw LMWH-spuitje toe te dienen?

Gebruikt u dit middel eenmaal per dag?

Dien een vergeten injectie alsnog toe. Gebruik de volgende dosering dan weer na 24 uur. Om weer terug te komen op het normale toedien-tijdstip kunt u de injectie de dagen erna steeds een uur later toedienen. Indien dit sneller gaat, kunt u de injectie ook elke dag een uur vroeger (in plaats van later) toedienen. Uiteraard mag u er ook voor kiezen om het middel op het nieuwe tijdstip te blijven gebruiken.

Gebruikt u dit middel tweemaal per dag?

Dien een vergeten injectie alsnog toe. Dien de volgende injectie dan weer na 12 uur toe. Om weer terug te komen op het normale toedien-tijdstip kunt u de injecties de dagen erna steeds een uur later toedienen. Indien dit sneller gaat, kunt u de injecties ook elke dag een uur vroeger (in plaats van later) toedienen. Uiteraard mag u er ook voor kiezen om het middel op de nieuwe tijdstippen te gebruiken.

Zwangerschap en borstvoeding

U kunt dit middel veilig gebruiken als u zwanger bent. Het heeft geen gevolgen voor de baby. Ook is dit middel te gebruiken tijdens de borstvoedingsperiode. Bespreek uw kinderwens of zwangerschap wel altijd met uw behandelend arts.