Afspraak datum:
Afspraak tijd:
Afdeling:	Endocrinologie/Interne Geneeskunde
Locatie:	Gasthuis Delft, Reinier de Graafweg 5, 2625 AD Delft

U ontvangt deze informatie, omdat uw arts of internist heeft voorgesteld om een functietest te verrichten. Hierin leest u een uitleg over de hypofyse/gonaden-as en de testen die daarbij horen.

Wat is endocrinologie?

Endocrinologie is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met het hormoonsysteem. Hormonen zijn stoffen die door een klier worden uitgescheiden in de bloedbaan. Hormonen beïnvloeden de functie van andere organen of weefsels. Klieren die hormonen uitscheiden zijn onder andere de schildklier, hypofyse, alvleesklier en bijnieren. We hebben het over hormoonassen, omdat er altijd een terugkoppeling is van de klieren naar de hypofyse. De hypofyse is het centrale regelorgaan van de meeste hormonen.

Hypofyse gonaden-as

De hypofyse (hersenaanhangsel) is een klier middenin het hoofd onder de hersenen, die veel hormonen afscheidt. De hypofyse vervult een belangrijke rol bij de regulering van een groot aantal hormonen. De klier is ongeveer zo groot als een kikkererwt. In de hypofyse worden veel hormonen geproduceerd die invloed hebben op andere endocriene klieren. De hypofyse regelt ook de productie van de geslachthormonen in de gonaden (geslachtsklieren). Bij de vrouw zijn dit de eierstokken, die onder andere oestrogeen produceren. Bij de man de teelballen, die testosteron produceren. Naast de productie van hormonen, zorgen de gonaden ook voor eicellen bij de vrouw en zaadcellen bij de man.

De hypofyse produceert onder andere gonadetrofe hormonen, die invloed hebben op de eierstokken en teelballen. Het follikelstimulerend hormoon (FSH) bevordert de groei en rijping van eicellen in de eierstokken bij de vrouw en de spermatogenese (zaadproductie) in de teelballen bij de man. Het luteïniserend hormoon (LH) stimuleert daarnaast de hormoonproductie van de gonaden.

Mogelijke klachten

De klachten die kunnen ontstaan door een verstoring in dit proces zijn:

• groeistoornissen;
• een verminderd libido (minder zin in sex);
• vruchtbaarheidsstoornis;
• verandering van de uiterlijke geslachtskenmerken;
• bij mannen: verminderde haargroei, verminderde spierkracht;
• bij vrouwen: uitblijven van de menstruatie, overgangsklachten.

Functietesten

De functietest gebruikt men in de endocrinologie om de functie van de geslachtshormonen te testen. Wij kunnen vooral testen of de aansturing van deze hormonen door de hypofyse goed verloopt.

Tijdens de test

Wij brengen een infuusnaald in waarmee wij het bloed afnemen of de hormonen doorgeven. Wij voeren onder andere de HRH-test uit, met verschillende afnamen voor mannen en vrouwen. De test duurt ongeveer anderhalf uur.

Tijdens een functietest dienen wij onder gecontroleerde en gestandaardiseerde omstandigheden een hormoon of een stof die de hormoonproductie beïnvloedt aan u toe. Op van tevoren vastgestelde tijdstippen nemen wij bloed af waarin wij de hormonen kunnen meten. Ook observeren wij hoe u op deze test reageert.