Wat is een Port-A-Cath/BARD?
De Port-A-Cath (PAC)/BARD catheter noemen we een volledig implanteerbaar toedieningssysteem, omdat we het volledig onder de huid plaatsen. Dat gebeurt meestal op een goed geschikte, maar onopvallende plaats op een van uw onderste ribben. Medicijnen en vloeistoffen kunnen we via de Port a Cath/BARD direct in de buikholte worden toegediend. In het vervolg zullen we deze catheter een BARD catheter noemen om geen verwarring te krijgen met de PAC waarvan de toediening via een bloedvat gaat.
Het BARD systeem bestaat uit twee belangrijke onderdelen:
- het BARD reservoir: een kleine injectiekamer, van boven afgesloten door een zelfsluitend siliconen membraan
- de BARD-katheter: een dunne, flexibele infusielijn
| |
De poort plaatsen
De BARD catheter wordt of geplaatst wanneer u geopereerd wordt voor de eierstokkanker, of u wordt daar later apart voor opgenomen en dan wordt de catheter geplaatst tijdens een kijkoperatie.
Wanneer u speciaal komt voor het plaatsen van de BARD catheter wordt u 1 dag opgenomen.
Inbrengen van een BARD catheterHet inbrengen van de BARD catheter is een chirurgische ingreep die ongeveer 45 minuten duurt. | |
De poort plaatsen
De BARD catheter wordt op de operatiekamer onder narcose ingebracht. Er zijn 2 kleine sneetjes (incisies) nodig om het systeem in te brengen. Eén voor het plaatsen van de injectiekamer onder de huid, en één voor het aanbrengen van de catheter in de buikholte. De catheter (punt) wordt in de buikholte geplaatst, het andere eind van de catheter zit aangesloten op de injectiekamer.
De plaats van de injectiekamer wordt in overleg met u bepaald, meestal op een van de onderste ribben. Wij adviseren u aan de arts, die de BARD catheter gaat plaatsen te melden, of u gewend bent op een bepaalde zijde te slapen, de arts kan, indien dat mogelijk is de BARD aan de andere kant plaatsen.
In principe mag u dezelfde dag weer naar huis. Na het plaatsen van de BARD catheter kan uw huid die over de poort heen ligt gezwollen en gevoelig zijn. U mag zo nodig paracetamol tegen de pijn nemen.
Zo werkt de BARD catheter
Alle onderdelen van de BARD catheter worden volledig onder de huid geplaatst.
Om toegang tot de poort te krijgen wordt met een speciale naald door de huid geprikt.
Als hij kort nadat de poort geplaatst wordt aanprikt, kan dit pijnlijk zijn. Na verloop van tijd wordt deze pijn minder.
De naald wordt geprikt tot op de bodem van het reservoir.
Na plaatsing van de BARD catheter krijgt u een kaartje mee waarop staat welke soort BARD catheter er bij u is geplaatst.
Toediening van medicatie via het systeem
De medicijnen of vloeistoffen gaan via de naald in het reservoir, door de catheter en komen dan direct in de buikholte.
Wanneer er sprake is van een langere toediening via het
infuus, dient deze dan op z’n plaats te blijven tot alle medicijnen en vloeistoffen zijn toegediend.
Nadat alle voor u noodzakelijk medicatie en vloeistoffen zijn toegediend, wordt de naald verwijderd.
Doorspoelen van het systeem
Het systeem dient na elke handeling doorgespoeld te worden met een zoutoplossing. Indien de BARD catheter niet in gebruik is dient het systeem tenminste eenmaal per 4 weken doorgespoeld te worden.
De aanprikplaats
Tussen de injecties of infusies door is (onder de meeste omstandigheden) het wassen van de plaats waar het systeem onder de huid ligt gewoon mogelijk. Een verband of gaasje is meestal niet nodig. Het is verstandig de aanprikplaats regelmatig te inspecteren. Mocht het lijken of het systeem is verschoven, of mocht u blauwe plekken, zwellingen, roodheid of irritatie waarnemen, of koorts krijgen, waarschuw dan onmiddellijk uw behandelend arts.
Mogelijke complicaties
- Er kan een infectie optreden van de catheter. Dit kan koorts veroorzaken, buikpijn, roodheid, zwelling en/of pijn op de plaats waar de BARD catheter is ingebracht. Er wordt meestal geprobeerd de infectie te behandelen met antibiotica. Als dit niet kan, zal het systeem verwijderd moeten worden. Neem altijd contact op met de gespecialiseerd oncologieverpleegkundige van RdGG, tel 015 - 260 39 46.
- Soms is de BARD catheter niet goed doorgankelijk, d.w.z. dat er geen vloeistof ingespoten kan worden en/of geen vloeistof uit de catheter kan worden opgezogen. Er kan dan geprobeerd worden om de catheter weer doorgankelijk te krijgen met bepaalde medicijnen die via een infuus of via een injectie toegediend worden via het systeem.
Een aantal veelgestelde vragen
- Wie mogen er de BARD catheter aanprikken?
Antwoord: een arts en een daartoe speciaal opgeleide verpleegkundige. - Wat blijft er zichtbaar na de operatie?
Antwoord: Een klein litteken en een bobbeltje onder de huid op de plaats waar het reservoir op de rib is ingebracht. - Kan ik ermee door het poortje op de luchthaven?
Antwoord: Ja. - Wat gebeurt er als de BARD catheter in een ander land of stad aangeprikt moet worden?
Antwoord: Deze systemen worden veel gebruikt over de hele wereld. In vrijwel elk land zijn wel ziekenhuizen waar artsen en verpleegkundigen ervaring hebben met dit systeem. - Wat gebeurt er met het systeem als het niet meer nodig is?
Antwoord: Dan wordt het BARD systeem verwijderd. Dit kan in principe onder lokale verdoving.
Voordat u ons ziekenhuis verlaat, ontvangt u een implantatiebewijs. Draag dit kaartje altijd bij u bij een bezoek aan uw arts of aan het ziekenhuis, zodat u de informatie over uw Port-A-Cath/BARD-systeem direct bij de hand heeft.
De BARD catheter mag niet aangeprikt worden voor andere toepassing als intraperitoneale toediening.