Huisdieren zijn niet weg te denken uit ons bestaan. Maar hoe leuk en gezellig ze ook kunnen zijn, voor sommige mensen zijn ze een bron van gezondheidsproblemen. We hebben het over mensen met een allergie voor dieren. In deze folder vindt u informatie over wat een allergie precies is, hoe iemand allergisch kan worden voor dieren en hoe de klachten het beste te bestrijden zijn.

Wat is een allergie?

Een allergie is een verkeerd gerichte reactie van het afweersysteem. Normaal gesproken richt het afweersysteem zich op ziekteverwekkende virussen en bacteriën, maar soms richt het zich op onschadelijke stoffen in onze dagelijkse leefomgeving. Dat kan leiden tot allergische klachten. Allergische reacties worden veroorzaakt door allergenen. Een allergeen is een onderdeel van een natuurlijke of kunstmatige stof, dat een allergische reactie kan veroorzaken. Huisdierallergie wordt veroorzaakt door inhalatieallergenen. Dit zijn allergenen die worden verspreid via de lucht. Ze komen bijvoorbeeld uit stuifmeel van boompollen en graspollen, uitwerpselen van huisstofmijten en huidschilfers van dieren. Na inademing (inhalatie) van deze allergenen, gaan allergische antistoffen zich ermee verbinden. Er komen dan stoffen vrij die allergische klachten kunnen veroorzaken.

Klachten van huisdierallergie

Een allergie voor dieren wordt onder andere veroorzaakt door een reactie op de huidschilfers (roos) van dieren. Dus niet door een reactie op de haren, zoals vaak wordt gedacht. Wel is het zo dat aan de haren vaak ook huidschilfers zitten. Het allergeen komt ook uit het speeksel en de urine van huisdieren. Kattenbakken zijn dus een bron van allergenenverspreiding. Huisdieren likken graag aan je handen, zowel honden als katten. Dit alles geeft contact met inhalatieallergenen.

Als iemand blootgesteld wordt aan dierlijke huidschilfers, dan komen de stoffen die de klachten veroorzaken snel vrij (binnen een paar minuten). Er ontstaan acute klachten, zoals niezen, jeuk in neus en ogen, loopneus en kortademigheid met piepen. Na een paar uur ontstaat er vaak ook een allergische ontsteking in het slijmvlies van de neus, het bindvlies van het oog en rond de luchtwegen. Hierdoor ontstaan langer aanhoudende klachten, zoals een verstopte neus, continu geprikkelde, rode ogen en overgevoelige luchtwegen. Soms komen daar ook algemene klachten bij, zoals futloosheid, hoofdpijn, lichte spierpijn en een koortsig gevoel.

Bij continue blootstelling aan inhalatieallergenen, bijvoorbeeld als iemand zelf een hond in huis heeft, staan de chronische klachten op de voorgrond en vallen de acute klachten minder op. Het kan dan dat iemand niet meer in de gaten heeft dat de hond het probleem is van al zijn klachten. Als iemand geen direct contact heeft met dieren, dan kan hij of zij toch klachten krijgen. Bijvoorbeeld als hij of zij beroepsmatig kleding reinigt of herstelt en via schilfers in die kleding dagelijks in contact komt met huisdierallergenen. Een ander voorbeeld is een kind dat blootgesteld wordt aan schilfers die via de kleding van andere kinderen uit de schoolklas, die huisdieren hebben, worden meegenomen naar huis.

Diagnostiek van dierallergie

Huidtest

Bij de huidtest wordt op de binnenzijde van de onderarm een druppeltje vloeistof aangebracht waarin de allergenen zijn opgelost. Hierna wordt met een fijn naaldje door dit druppeltje heen in de huid geprikt. De uitslag van deze test is na een kwartier bekend. Als er een rood bultje ontstaat op de plek waar het druppeltje is aangebracht, dan is de test positief.

Bloedonderzoek (RAST-test)

Bij het bloedonderzoek wordt vastgesteld of er in het bloed van de patiënt antistoffen aanwezig zijn, specifiek gericht tegen huidschilfers van bepaalde dieren. De uitslag van deze test laat meestal enige dagen tot weken op zich wachten.

Interpretatie van de allergietest

Een positieve huidtest of bloedtest betekent niet automatisch dat de geteste patiënt ook allergisch is. Dat is pas het geval, als de uitslag van de test ook past bij de klachten van de patiënt.

Behandeling van huisdierallergie

Vermijden van contact met huisdieren

Bij een allergie is het altijd het beste om de allergeenbron te vermijden. In het geval van allergie voor een eigen huisdier is het daarom het beste om het dier uit huis doen. Hoewel dit vaak een zeer zware beslissing is voor zowel patiënt als familie, is het soms onvermijdelijk. Zeker als de patiënt ook astmaklachten heeft.

Adviezen om de kans op een allergische reactie zo klein mogelijk te maken

Compleet contact vermijden met allergenen van huisdieren lukt vrijwel nooit. Ze zijn namelijk overal. Ze worden niet alleen aangetroffen in woningen met huisdieren, maar ook in hotels en openbare ruimten, zoals scholen, treinen, bioscopen en wachtkamers in ziekenhuizen. Ze komen daar via huidschilfers op de kleren van de huisdiereigenaren.

Tips om de kans op een allergische reactie zo klein mogelijk te maken:

• Schaf geen huisdier aan waarvoor u een aangetoonde allergie heeft.
• Als u dieren heeft, laat ze dan nooit in het slaapgedeelte van uw huis komen. Neem kleding die in contact is geweest met dieren niet mee naar uw slaapkamer.
• Neem gladde vloeren, zoals hout of zeil. Zo vermijdt u dat huidschilfers zich ophopen (zoals in vloerbedekking gebeurt). Het is bovendien makkelijker stofzuigen. En als het dier uit huis gaat door overlijden of uithuisplaatsing, bent u sneller van de huidschilfers verlost.
• Neem een gladde vloer bij voorkeur nat af, zodat het stof niet kan opdwarrelen.
• Als u op bezoek gaat bij iemand met een huisdier, neem dan een uur van tevoren medicijnen in tegen allergie.
• Vraag degene die u bezoekt om niet te stofzuigen direct vóór uw bezoek. Door stofzuigen dwarrelen de schilfers namelijk op en hierdoor kunt u meer klachten krijgen.
  
• Vraag huisdiereigenaren die op bezoek komen om vlak voor ze van huis gaan schone kleren aan te trekken. Haren op kleding van bezoek kunnen namelijk nog weken achterblijven in uw woning.
• Plaats kinderen met een allergie voor dieren bij voorkeur op een school met gladde vloeren.

Hypoallergene huisdieren bestaan niet!

In tegenstelling tot wat er op internet en door veel fokkers wordt beweerd, bestaan er géén hypoallergene katten of honden. Uit onderzoek blijkt dat álle honden en katten (onafhankelijk van type of ras) een allergische reactie kunnen veroorzaken. De soort vacht, of zelfs haarloosheid, maakt daarbij niet uit. Dit is wetenschappelijk onderzocht. De allergenen zijn bij alle honden en katten aanwezig en bevinden zich in de klieren (traanklieren, speekselklieren, anaalklieren), de haarzakjes en zelfs in de urine. Ze komen via huidschilfers, haren, traanvocht, speeksel en urine in de lucht terecht. In woningen met zogenaamde hypoallergene dieren werd bij onderzoek net zoveel allergeen in het huisstof aangetroffen als in woningen met een ‘gewoon’ huisdier.

‘Hypoallergene’ huisdieren lijden door hun uiterlijk

Dieren zonder haar

Kale dieren worden vaak ten onrechte als hypoallergeen beschouwd. Het is belangrijk dat we ons realiseren dat dieren lijden door kaalheid. Een vacht beschermt namelijk tegen zon en kou. Kale dieren hebben deze bescherming niet. Een kale huid raakt snel beschadigd bij buitenspelen of spelen met soortgenoten. Vacht en snorharen zijn onmisbaar voor de waarneming van dieren en ze spelen een rol bij de communicatie met soortgenoten. Sommige kale katten hebben helemaal geen snorharen of hun snorharen breken gemakkelijk af. Kale honden en katten zijn als het ware deels blind en stom. Ze kunnen niet communiceren met hun omgeving, omdat ze de vacht missen. Ze lijden voor de onterechte claim ‘hypoallergeen’.

Dieren die niet of minder verharen