U ontvangt deze informatie omdat u een ileostoma heeft gekregen. Een ileostoma is een kunstmatige uitgang van de dunne darm en deze is nodig omdat uw dikke darm is verwijderd of (tijdelijk) niet wordt gebruikt. De rol van de dikke darm is het indikken van de ontlasting. Daarbij worden vocht en zout weer in het lichaam opgenomen. Omdat de dikke darm nu ontbreekt is de ontlasting via het ileostoma meestal dun tot brijig (papperig). De volgende punten vragen extra aandacht om teveel verlies van voedingsstoffen, vocht of zout via de ontlasting te voorkomen.

Vocht

Het is belangrijk om 2 tot 2,5 liter per dag te drinken om uitdroging te voorkomen. Dit komt overeen met 16 tot 20 kopjes per dag. Alle vloeibare producten tellen mee, ook soep, yoghurt en vla.

Wanneer u weinig plast en uw urine donker van kleur is, kan dit een teken zijn dat u te weinig heeft gedronken. Andere tekenen zijn: dorst, sufheid, vermoeidheid en verminderde eetlust. De beste manier is om kleine hoeveelheden te verspreiden over de dag. Soms kunnen (te grote hoeveelheden) water, limonade en thee juist leiden tot diarree, waardoor u nog meer dorst krijgt.

Zout

Mensen met een ileostoma krijgen meestal het advies extra zout te gebruiken. Doordat de dikke darm ontbreekt verliest u zout en vocht met de ontlasting. Zoutgebrek leidt tot bijvoorbeeld: dorst, droge slijmvliezen/droge mond, droge huid, verminderde eetlust, sufheid/lusteloosheid, rusteloosheid, verwardheid, snel gewichtsverlies. Uw diëtist kan met u de voeding bespreken en passende adviezen omtrent het zoutgebruik geven.

Het verlies van zout kunt u aanvullen door extra zout te gebruiken. U kunt keukenzout over uw voeding strooien. Ook andere producten kunnen u helpen het zouttekort te voorkomen.
Goede zoutleveranciers zijn bijvoorbeeld:·

• Keukenzout en smaakmakers zoals Aromat, ketjap (zout en zoet), Maggi, tomatenketchup en curry
• Bouillon, heldere soep
• Tomatensap/groentesap (evt. met nog toevoeging van een mespuntje zout)
• Vleeswaren en (smeer)kaas
• Chips, zoute stokjes en pretzels

Drop is geen goede zoutleverancier. In drop wordt namelijk geen gebruik gemaakt van keukenzout, maar van salmiakzout (ammoniumchloride).

Sommige zoute producten leveren veel calorieën (energie). Neemt uw gewicht snel toe, gebruik dan weinig van onderstaande producten:

• Vleeswaren zoals: bacon, ontbijtspek, cervelaat, salami en rookworst
• 48+ (smeer)kaas
• Chips en zoutjes
• Haring en andere gezouten vissoorten

Extra vocht- en zoutverlies

In sommige situaties kunt u extra veel zout en vocht verliezen. Dit gebeurt onder andere bij diarree, braken, hevige transpiratie, koorts of warm weer. Maar ook bij het sporten verliest u meer vocht en zout dan normaal. Het aanvullen van vocht en zout kan dan (in overleg met een diëtist of de stomaverpleegkundige) noodzakelijk zijn. Naast uw gebruikelijke voeding kan Oral Rehydration Salts (ORS) opgelost in water een goede aanvulling zijn. De oplossing bestaat onder andere uit water, suiker en zout. Het is verkrijgbaar bij de apotheek en drogist.

Regelmatig eten en goed kauwen

Wanneer u het eten en drinken goed verspreidt over de dag, zal de ontlasting beter indikken. Het advies is om 6 tot 8 keer per dag iets te eten. Eet rustig en kauw het eten goed. Sommige voedingsmiddelen zijn draderig of verteren niet zo makkelijk. Zij kunnen daarom verstoppingen (van de stoma) veroorzaken als ze niet goed fijngesneden en goed gekauwd zijn. De volgende producten kunnen dit soort problemen geven:

• Noten en pinda’s
• Taai en draderig vlees of vis met graatjes
• Groente met harde nerven, rauwkost, vezelige draderige groenten, zoals: asperges, bleekselderij, schorseneren, zuurkool, taugé, draderige sperziebonen en snijbonen, peulvruchten, doperwten, maïs, rabarber, paddenstoelen en champignons
• Fruit met pit en schil, partjes citrusfruit, verse ananas, bessen, druiven, kiwi, kokosproducten, gedroogde vijgen, rozijnen, dadels en pruimen

Houd uw gewicht op peil

Probeer schommelingen in het gewicht te voorkomen. Extreme schommelingen kunnen op den duur problemen geven met de ileostoma en de verzorging ervan. Door ongewenste gewichtstoename of gewichtsafname kan bijvoorbeeld lekkage en daardoor huidirritatie ontstaan.
Variatie in opname en het verlies van vocht kan op korte termijn grote schommelingen in het gewicht veroorzaken. Bij fors gewichtsverlies (kilo’s) in enkele dagen, kan sprake zijn van uitdroging. Raadpleeg dan altijd de specialist en/of stomaverpleegkundige.

Wanneer er sprake is van onbedoeld gewichtsverlies kan het ook betekenen dat u spierweefsel verliest en dat uw conditie achteruitgaat. Het advies is om 1 x per week te wegen. Door uw voedingspatroon energie- en eiwitrijker te maken kunt u gewichtsverlies tegengaan. Onderstaande tips kunnen hierbij helpen.

• Besmeer uw brood met (dieet)margarine of roomboter
• Beleg uw boterham extra dik met kaas en/of vleeswaren
• Drink / eet regelmatig een portie zuivel tussendoor
• Kies voor volle melkproducten, mocht dit problemen geven kies dan voor de zure melkproducten
• Neem een ruime portie vlees, vis of vleesvervanger bij de warme maaltijd
• Neem eens als tussendoortje een blokje kaas, plakje worst of een handje nootjes
• Neem geen magere of lightproducten

Geur, kleur en gasvorming

Er zijn producten die van invloed kunnen zijn op de ontlasting of extra gasvorming veroorzaken. U hoeft deze producten niet te vermijden, maar u kunt er bijvoorbeeld rekening mee houden bij speciale gelegenheden.

Geurvormende producten

• Koolsoorten
• Prei, ui, knoflook
• Pittige kruiden
• Peulvruchten, zoals bonen en kapucijner
• Vis
• Eieren

Kleurvormende producten

• Spinazie
• Rode bieten
• IJzerpreparaten

Winderigheid

Winderigheid wordt niet alleen veroorzaakt door voedsel op zich. Ook snel praten, snel eten, praten onder het eten, kauwen van kauwgom, roken, drinken door een rietje, snurken met open mond, verkoudheid, zenuwachtigheid en een slecht passend gebit leveren veel lucht in het darmkanaal op.
Producten die extra winderigheid kunnen veroorzaken:

• Bier
• Peulvruchten
• Knoflook
• Prei
• Koolsoorten
• Spruiten
• Koolzuurhoudende dranken
• Uien
• Paprika

Te dunne ontlasting

De ontlasting is meestal brijig (papperig) tot dun als u een ileostoma heeft. Het kan helpen om extra zetmeelrijke producten te eten, zoals een beschuit, biscuit, cracker, aardappels, pasta of rijst. Wanneer de ontlasting te dun is, kan drinkvocht met een zetmeelrijk product gecombineerd worden.

Is uw stomaproductie (te) hoog in de nacht? Dan kan het zinvol zijn om minder te eten voor het slapengaan of bijvoorbeeld de warme maaltijd om te draaien met de lunch.

Buitenland

Wanneer u in tropische of subtropische landen verblijft, hebt u te maken met hogere temperaturen en met andere hygiënische omstandigheden. Hierdoor is het gevaar op vocht- en zoutverlies groter. Neem dan geen onnodige risico’s en maak bijvoorbeeld geen gebruik van:

• Ongekookt leidingwater
• IJs en ijsblokjes
• Rauw vlees en rauwe vis
• Rauwe groenten
• Ongeschild fruit

Zorg ervoor dat u altijd Oral Rehydration Salts (ORS) of bijvoorbeeld bouillonblokjes bij u heeft.